Bredevoort

Heden ten dage...

Adres 't Zandt
Plaats Aalten
Gemeente Aalten
Provincie Gelderland
Coördinaten RD 239652,440235
Coördinaten WGS84 51.944108,6.618411
Commentaar ? Uw opmerkingen
Datum gegevens vr 21 mei 2021
Gezien (12 mnd) 169
Aanpassingen (>2019): Gewijzigd
 
Kastelen in de omgeving

Geschiedenis

Voldoet aan definitievoldoet
 

Etymologie:

De zandrug die vanaf het oosten in het moerasgebied steekt lijkt de naamgever als de 'brede voorde' .

Bouwgeschiedenis:

(Bouw)fase 1 - 1182 t/m 1278
Typologie Motte
Zichtbare toestand: Intact
Het kasteel wordt in 1188 voor het eerst genoemd op een lijst van goederen van het bisdom Keulen als "castrum Breidervort".
Op de kaart van Jacob van Deventer ziet "Brevoirt" eruit als een rechthoekig kasteel met een grote veelhoekige voorburcht. Het vierkante kasteel met op elke hoek een ronde toren is door een brug verbonden met de voorburcht. Het vierhoekige kasteel is omringd door een weermuur.
(Bouw)fase 2 - 1278 t/m 1300
Typologie < Geen >
Zichtbare toestand: Ruïne
(Bouw)fase 3 - 1300 t/m 1646
Typologie Rechthoekig kasteel
Afm. hoofdburcht (m) 42 x 36
Zichtbare toestand: Intact
Doordat de bliksem in de kruittoren sloeg werd het kasteel verwoest. Eind 18e eeuw is het kasteel gesloopt.
Typologie tekst:
Uit de kaart van Jacob van Deventer ziet "Brevoirt" eruit als een rechthoekig kasteel met een grote veelhoekige voorburcht. Het vierkante kasteel met op elke hoek een ronde toren is door een brug verbonden met de voorburcht.
(Bouw)fase 4 - 1646 t/m 18e eeuw, 4e kwart
Typologie < Geen >
Zichtbare toestand: Ruïne
(Bouw)fase 5 - 18e eeuw, 4e kwart t/m heden
Typologie < Geen >
Zichtbare toestand: Vlak terrein

Bezitgeschiedenis:

In 1246 droeg graaf Herman van Loon het kasteel Bredevoort samen met de juridictie over Eibergen, Neede, Groenlo en Geesteren op aan graaf Otto. Een deel van het graafschap Loon kwam daarmee in Geldersche handen. Graaf Everhard I van der Mark verwoest uiteindelijk in 1278 het kasteel uit wraak waarna het kasteel 23 jaar als ruïne blijft bestaan. Pas na een oorlog met Munster om de macht over de Loonse bezittingen kwam het kasteel in 1326 voorgoed in Geldersche handen. Op het kasteel werd een borgman geplaatst. In 1388 werd het kasteel verpand aan Hendrik van Gemen voor 3000 oude schilden. In 1520 werd het nogmaals verpand. In dat jaar verzekerde hertog Karel de graaf van Steinforden, dat Bredevoort oto het graafschap Zutphen behoorde en door hem als pandgoed werd bezeten. Later kreeg hij ht toch weer zelf in handen; in 1534 werden huis en ambt van Bredevoort door de hertog in handen van Maarten van Rossum geplaatst. Van hetzelfde jaar dateert een inventaris van huisraad en oorlogstuig, op het huis Bredevoort aanwezig.

Historische betekenis:

De burcht is in de Middeleeuwen ontstaan op een kruispunt van wegen en markeert ook het ontstaan van Bredevoort zelf. Het is niet bekend wanneer de burcht precies ontstaan is. In de loop der eeuwen heeft de burcht vele eigenaren gekend en nog meer gedaantewisselingen ondergaan. Het wordt steeds meer een heus kasteel met bijgebouwen, een wal en een gracht er omheen. Op 12 juli 1646 wordt de dan aanwezige kruittoren door de bliksem getroffen en ontploft.

Archeologisch onderzoek:

Op 27 april 2009 is het bureau ADC Archeoprojecten begonnen met het archeologisch onderzoek op ’t Zand in Bredevoort. Het onderzoek gaat vooraf aan de werkzaamheden die plaatsvinden in het kader van de herinrichting van ’t Zand.
Het onderzoek heeft inmiddels een 2,5 meter brede muur blootgelegd, die onderdeel uitmaakte van de burcht van Bredevoort.

Verwijzingen

Wikipedia Bredevoort
Kastelenlexicon 1237
 

Publicaties:

Reinoud Rutte - Stedenatlas Jacob van Deventer; 226 stadsplattegronden uit 1545-1575 - schakels tussen verleden en heden, 2018 -- blz 453 (met illustratie)

Jorien Jas - Kastelen in Gelderland, 2013 -- blz 112-113 (met illustratie)

A. van Benthem - De Burcht van Bredevoort, 2010

Hans Louis Janssen - 1000 jaar kastelen in Nederland, 1996 -- blz 243

B.J. Dorrestijn - De burcht Bredevoort in 1562, 1988

K.A. Kalkwiek - De hertog en zijn burchten, 1976 -- blz 108,121,122-123

A.J. van der Aa - Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, 1839 -- DL.2 713-716