Nijenburg / Nieuwburg / Nuwenburch

Heden ten dage...

Plaats	Alkmaar
Gemeente	Alkmaar
Provincie	Noord-Holland
Coördinaten RD	113400,517050
Coördinaten WGS84	52.639239,4.772867
Commentaar ?	Uw opmerkingen
Datum gegevens	di 29 december 2015
Gezien (12 mnd)	1062
Aanpassingen (>2019):	Gewijzigd

Ten westen van de Herenweg bij de brug over de Hoornsche Vaart.

De Nieuwburg en de Middelburg beheersten beiden de weg vanuit Alkmaar naar de Vronergeest (het gebied tussen Oudorp en Vronen) en vormden samen met het oude slot Torenburg (bij de stad Alkmaar) een sterk drietal. Ze stonden hooguit 500 tot 600 meter van elkaar, volgens Melis Stoke: tweemaal de afstand van een pijl.

Geschiedenis

Voldoet aan definitie

voldoet

Typologie	Rechthoekig kasteel
Afm. hoofdburcht (m)	24 x 25m
Zichtbare toestand:	Intact

Het kasteel is ouder dan de bouw van het kasteel van Floris V. Willem II heeft het kasteel gebouwd als ommuurde legerplaats en Floris heeft een nieuw kasteel op de voorburcht gebouwd.[Roefstra,2022:193]
Melis Stoke vermeldde de bouw van beide kastelen: de Middelburg die de dijk bewaakte en de Nieuwburg, die bij Vronen op de harde geestgrond werd neergezet. De bouw van de Nieuwburg zou rond 1282 hebben plaats gevonden.Het jaar 1517 was noodlottig: het betekende het einde van de Middelburg en de Nieuwburg. Grote Pier en zijn ongeregelde bende van Friese en Gelderse plunderaars, genaamd de "Zwarte Hoop", plunderden beide kastelen en staken deze vervolgens in brand. Dit had gevolg dat er niets meer van deze machtige kastelen overbleef dan twee ruïnes.
Wat nu te doen met de restanten van de kastelen. Acht jaar lang heeft men hierover gepiekerd, maar uiteindelijk gaf de Rekenkamer opdracht aan de rentmeester van Kennemerland om de Nieuwburg en Middelburg te laten afbreken. De stenen zouden netjes worden afgebikt en verzameld zodat zij nog geld konden opbrengen. Van het bedrag zou 2/3 deel naar Karel V gaan. De arbeiders die de klus zouden klaren zouden de rest krijgen (11 augustus 1525).

Typologie	< Geen >
Zichtbare toestand:	Ongelijk terrein

Rond 1350/51 was Floris van Alkemade slotvoogd. Deze had 15 gewapende mannen in het slot. Het is beschreven dat deze mannen 149 dagen in dienst waren en daarvoor het salaris van 16 denariën per dag ontvingen.
Ook was er een, in ongenade gevallen, slotbewaarder, n.l. Rembrand Gerbrandz van der Coulster. Al zijn goederen werden verbeurd verklaard, die hij bovendien moest achterlaten op de Middelburg. De graaf eigende zich ene helft toe en de andere helft ging naar Dirk van Poelgeest (1390).
In 1426 hebben opstandige Kennemers beide kastelen: de Middelburg en de Nieuwburg ingenomen. Beide kastelen werden daarbij zwaar beschadigd.

Uiteindelijk vond er verzoening plaats en de stad Alkmaar werd verantwoordelijk gesteld voor de schade. En werd in 13 augustus 1426 veroordeeld tot het uitvoeren van reparaties.
De vermeldingen in grafelijke rekeningen hielden in 1467 plotseling op. Er was iets gebeurd. Was het slot al verdwenen of had er een administratieve verandering plaatsgevonden?
Uit de geschiedenis van de Middelburg zijn maar enkele los van elkaar staande feiten bekend. Hierdoor ontstaat niet een echt verhaal over de geschiedenis van het kasteel. In veel feiten worden de casteleins of slotvoogden genoemd. Deze personen hadden ook meestal andere hoge publieke functies, zoals baljuw.

Verwijzingen

URL Historisch	Nijenburg
Kastelenlexicon	1476

meer...