Assumburg / Assemburg / Assenburch

Alle plaatjes (23)

Heden ten dage...

Adres Tolweg 9
Plaats Heemskerk
Gemeente Heemskerk
Provincie Noord-Holland
Coördinaten RD 107350,502200
Coördinaten WGS84 52.505117,4.685186
Bestemming Recreatie
Toegankelijk Op aanvraag
Commentaar ? Uw opmerkingen
Datum gegevens wo 4 oktober 2023
Gezien (12 mnd) 1064
Aanpassingen (>2019): Gewijzigd
 
Kastelen in de omgeving

Functies:

zalenverhuur / feesten
zalenverhuur / feesten

jeugdherberg
jeugdherberg

trouwlocatie
trouwlocatie

zalenverhuur / vergaderingen
zalenverhuur / vergaderingen

Over van middeleeuwse toestand:

Van het huidige kasteel zijn de oudste delen (de vierkante hoektorens) uit het einde van de 15e eeuw. De bebouwing rond het binnenplein zijn jonger en de muren te dun om verdedigbaar te zijn.

Geschiedenis

Voldoet aan definitietwijfel over verdedigbaarheid
 

Etymologie:

Pas in 1446 is het huis Assumburg gaan heten.

Bouwgeschiedenis:

(Bouw)fase 1 - 1248 t/m 1351
Typologie Motte
Afm. hoofdburcht (m) 9,5
Zichtbare toestand: Intact
Afmetingen toelichting:
Een ronde woontoren op een motte met een doorsnede van 12m.
Er stond reeds in de 13e eeuw, op de plaats waar de boomgaard van Assumburg stond, een huis genaamd 'Willems woning van Velsen', mogelijk een woontoren. In 1322 wordt het huis een omgrachte woning met werf en laan. Mogelijk is in 1351 het huis verwoest (Net als Oud-Haerlem, Oosterwijk en Meerstein)
(Bouw)fase 2 - 1351 t/m 1650
Typologie Rechthoekig kasteel
Zichtbare toestand: Intact
Omstreeks 1430 heeft er brand in het kasteel gewoed, onbekend is wat de oorzaak was. Het kasteel werd direct weer hersteld.[Koene,2005:111].
Deel van de bijgebouwen gesloopt. Aan het einde van de 17e eeuw werd de ingang verplaatst.
(Bouw)fase 3 - 1650 t/m heden
Typologie Rechthoekig kasteel
Zichtbare toestand: Intact

Bezitgeschiedenis:

Jan van Rietwijk werd in 1322 beleend met de helft van de Assumburg. De andere helft behoorde toen al aan Barthoud van Assendelft. Op 17 mei 1328 verkocht Jan zijn helft van de Assumburg aan Barthoud van Assendelft. Daarna droeg Barthoud (I) de gehele Assumburg op aan de heer Jan van Polanen (eigenaar kasteel Oud Haerlem), die hem ermee beleende op 5 juni 1335.
Barthoud was getrouwd met Catharina, dochter van Dirk van den Wale, hofmeester van graaf Willem III. Dirk van den Wale was een bastaard van Polanen! Barthoud stierf waarschijnlijk in 1345. Zijn oudste zoon Dirk (I) verkreeg de Assumburg, maar is vrij kort daarna kinderloos overleden, zodat zijn jongere broer Gerrit (II) zich in 1348 op dit kasteel kon vestigen. Deze Gerrit was in relatie gebleven met de familie van zijn oude leenheren de Van Haerlem's: hij trouwde met Stevina van Haarlem. Sedertdien hebben de Van Assendelft's het wapen van de Van Haerlem's in het hunne opgenomen. Hun oudste zoon Barthoud (II) werd door hertog Willem VI verbannen. Dus betrok broer Dirk (II) van Assendelft in 1413 de Assumburg en liet zich daarmee zelfs belenen (20 april 1421). De laatste mannelijke Van Assendelft die de Assumburg heeft bewoond was Gerrit (VIII) (1567-1617) heer van Assendelft (1601), Assumburg, etc. Gerrit (VIII) bleef ongehuwd.
Na zijn dood ontving zijn zuster Anna (II) de Assumburg in leen (1618). Ze was getrouwd met Gerrit van Renesse van der Aa. Anna stierf in 1626. Nog enkele tientallen jaren bleven er Renesse's op de Assumburg wonen, maar in 1669 kocht koopman Johannes Wuijtiers het kasteel. Toen na diverse eigenaren een zekere mr. Jean Deutz in 1694 het kasteel had gekocht, liet deze de Assumburg aanmerkelijk verfraaien naar de smaak van die tijd (met een prachtig park met waterpartijen en plantsoenen). De laatste Deutz was jhr. Mr. Jacob Maarten Deutz van Assendelft die op het kasteel woonde en er ook stierf (in 1858). Toen zijn vrouw Josina Johanna Willink in 1867 in Amsterdam stierf, was dat tevens het einde van de Assumburg als aanzienlijk buitenverblijf. Veertien dagen lang vond er een veiling plaats van de inboedel (oktober 1868). Ook het landbezit werd van de hand gedaan. Na een jaar lang verhuurd te zijn geweest aan een gefortuneerde Engelsman, Hugh Hope Loudon, kreeg het gebouw diverse functies: in 1881 als hospitaal tijdens een cholera epidemie en later nog als school. In 1906 liet jhr. Mr. Hugo Gevers van Marquette de betimmering van de grote zaal naar Kasteel Marquette overbrengen. Ook de marmeren schoorstenen en vier deuren met hun omlijsting werden daarheen gebracht. Tenslotte werd het tot bijna ruïne vervallen kasteel op 18 september 1911 aan het rijk verkocht. De grote vijver werd in 1933 gedempt met onverkoopbare bollen. Er werd besloten het gebouw te restaureren. Een bestemming als jeugdherberg waarborgde het sociale nut van het oude slot. Op 15 juli 1933 vonden de eerste trekkers er onderdak. Tijdens de oorlog van 1940/45 legerden de Duitsers zich in het kasteel. Na de bevrijding diende het als huis van bewaring voor een dertigtal politieke gevangenen.

Verwijzingen

URL Commercieel Stayokay
Wikipedia Assumburg
Castlephoto Huis Assumburg
Kastelenlexicon 1463
Rijksmonumentnr 21210
 

Publicaties:

Jan Butter - De kastelenlinie Beverwijk Heemskerk, 2023 -- blz 57-72 (met illustratie)

Nancy de Jong-Lambregts - Kasteel Assumburg, 2022 -- blz 71-73 (met illustratie)

Nancy de Jong-Lambregts - Kasteelterreinen geven hun geheimen prijs, 2022 -- blz 137-138

M. Tuin - Kasteel Assumburg in Heemskerk, 2011

Christian Bertram - Noord-Hollands Arcadia; ruim 400 Noord-Hollandse buitenplaatsen in tekening, 2005 -- blz 31-34 (met illustratie)

Bert Koene - Voor God, Graaf en Geslacht; de kroniek van de ridders van Assendelft, 2005 -- blz 56-64, 176-177 (met illustratie)

Edwin Orsel - Schloss Assumburg bei Heemskerk : Mittelalterliche Symbolik in der Neuzeit, 2002 -- blz 195-199

L. Kooijmans - Pronk met Pen en Penseel : Cornelis Pronk (1691-1759) tekent Noord-Holland, 1997

meer...