Den Ordel

Heden ten dage...

Plaats Haerst
Gemeente Zwolle
Provincie Overijssel
Coördinaten RD 207290,505640
Coördinaten WGS84 52.535967,6.157939
Commentaar ? Uw opmerkingen
Datum gegevens ma 1 februari 2021
Gezien (12 mnd) 237
Aanpassingen (>2019): Gewijzigd
 

Locatie:

Vlak bij de Berkumerbrug ten Noordwesten van de A28.
Kastelen in de omgeving

Over van middeleeuwse toestand:

In 1882 vond in het gebied een herverkaveling plaats, waarbij de grachten en vijvers gedempt zijn en de bomen gerooid. In 1974 is het gebied nogmaals herkaveld, waardoor nu niets meer van de plek herinnert aan de havezate die er ooit gelegen heeft. Achter de huidige boerderij zijn in de jaren zeventig, door de toenmalige eigenaar, de restanten gevonden van een waterput. Alleen een bouwhuis uit 1765 rest nog.

Geschiedenis

Voldoet aan definitietwijfel over verdedigbaarheid
 

Bouwgeschiedenis:

(Bouw)fase 1 - 15e eeuw t/m 1804
Typologie Zaaltoren
Zichtbare toestand: Intact
Schattings register van 1427
Na 1732 werd het huis af en toe verhuurd en stond het vaak leeg. Nadat het in verschillende handen kwam is het in 1804 door Ten Cate afgebroken.[Gevers,1983:450]
Typologie tekst:
Op basis van de tekening van Pronk is een rechthoekig zaalgebouw waar te nemen.
Bron:
(Bouw)fase 2 - 1804 t/m heden
Typologie < Geen >
Zichtbare toestand: Geheel overbouwd
Er is een boerderij van het oude huis gemaakt. In 1974 is de laatste materiële herinnering aan Den Ordel gesloopt.

Bouwgeschiedenis:

Rond 1400 een eenvoudig Sallands erf. Door de ligging nabij een belangrijke sluis heeft waarschijnlijk Gerrit Mulert een adellijk huis neergezet (voor 1477). In 1517 werd het huys den Ordel 'synde een schone woninge' door vijandelijke troepen verbrand. Het huis moet in 1531 weer een bepaalde status gehad hebben want in dat jaar werd Johan Mulert jr. ten landdage verschreven.
In 1585 werd het huis ingenomen door Jochem Pruist. In 1598 omvatte het goed bouwlanden, hooilanden, boomgaarden en bos.
In 1675 telde het huis 5 haardsteden (vuurplaatsen). De overige haardsteden op de verdieping waren niet meer bruikbaar. Hieruit kan men afleiden dat het huis in verval was. De jaren daarna werd het huis enigszins opgeknapt, het bevatte 6 haardsteden.
In 1762 was het huis strek vervallen. Het adellijke huis werd tezamen met plantagien, boomgaarden, hoven, stallen en schuren verkocht. In 1804 werd het afgebroken. Alleen een bouwhuis restte, het als boerenhoeve gebruikt.

Bezitgeschiedenis:

In de 15e eeuw is het eenvoudige huis in bezit van de familie Mulert. Deze Mulert moet ook het kasteel Voorst in bezit hebben gehad. In de 16e eeuw moet het huis een adellijke status hebben gehad omdat de Mulerts riddermatig zijn verklaard. Ondanks het feit dat Ernst Mulert rooms-katholiek verscheen hij toch op de landdag in Oldenzaal. Hij was nogal verspillend zodat de havezate in 1686 door zijn nazaten verkocht werd aan kapitein Johan Diderick van Berninckhuysen. Deze verkocht het op zijn beurt in 1732 aan Hendrik Meulenbelt als geldbelegging. Dit was toch niet zo'n goed idee want in 1762 verkocht Hendrik het inmiddels vervallen huis aan Lucas van Munster met verlies. In 1803 werd het opnieuw verkocht aan G. ten Cate die het huis sloopte.

Historische betekenis:

Van lokale betekenis.

Verwijzingen

Kastelenlexicon 1883
 

Afbeeldingen:

C. Pronk (?) - Den Ordel ca 1730

Publicaties:

- Het Oversticht - De cultuurhistorische @tlas Overijssel, 2001 (met illustratie)

Albertus Jans Mensema - De havezaten in Salland en hun bewoners, 1983 -- blz 448 - 452 (met illustratie)

J. Geesink - Uit Zwolle's verleden; schetsen van stad en omgeving, 1946 -- blz 130 - 131