Rijswijk

Heden ten dage...

Adres Rijswijksesteeg 8
Plaats Woudrichem
Gemeente Altena
Provincie Noord-Brabant
Coördinaten RD 129600,423350
Coördinaten WGS84 51.798258,5.019614
Commentaar ? Uw opmerkingen
Datum gegevens do 1 oktober 2020
Gezien (12 mnd) 695
Aanpassingen (>2019): Gewijzigd
 

Locatie:

Aan de weg van Rijswijk naar Woudrichem enerzijds en anderzijds aan de weg naar Uitwijk aan de rand van Rijswijk, ligt verscholen achter grote hagen het slot Rijswijk. Het toegangshek bevindt zich vlakbij de rotonde.
Kastelen in de omgeving

Functies:

woning
woning

Over van middeleeuwse toestand:

Het huidige huis staat aan het eind van een lange oprijlaan, waarna men via een houten ophaalbrug op het voorplein komt. Aan het einde van het voorplein staat het huis dat de gehele breedte van het eiland in beslag neemt. Het huis is symmetrisch van opzet, en bevat twee bouwlagen onder een schilddak, met ieder hoek een schoorsteen met een afdekspits. De voorgevel is verdeeld in vijf traveeën. De voordeur bevindt zich in het midden en heeft een bovenlicht. De ramen hebben kruisvensters. In het midden van het dak een dakkapel met een rond raam. Aan weerskanten van het huis bevindt zich een terugwijkend aanbouwtje van één bouwlaag met een plat dak, een deur en een venster met roedeverdeling. Het omliggende park is gedeeltelijk uitgevoerd in Engelse landschapsstijl. Een dubbel herenhuis uit de 18e eeuw, voorzien van een pannendak. Voorzien van classicistische elementen. Zowel aan de voorzijde als aan de achterzijde zijn oude kloostermoppen gevonden.
Het huidige huis is gebouwd op de oude fundamenten. Een deel van de oude fundamenten doen dienst als kademuur. Het zo ontstane plein is vanaf de oprijlaan bereikbaar via een ophaalbrug.

Geschiedenis

Voldoet aan definitietwijfel over verdedigbaarheid
 

Etymologie:

Het huis genoemd naar de plaats waarbij het gebouwd werd.

Bouwgeschiedenis:

(Bouw)fase 1 - 1363 t/m 1756
Typologie Woontoren
Zichtbare toestand: Intact
Het oorspronkelijke slot was een klein omgracht kasteel met een muur eromheen. In 1756 werd het kasteel vervangen door het huidige huis. De fundamenten en de oude kelder werden hergebruikt.
Typologie tekst:
In de winter van 1950 en 1951 werd er op 50 m. afstand van de ingang van het huidige huis een frontpoorttoren met muurtrap en keldergewelf blootgelegd. De zwaarte van het muurwerk doet vermoeden dat we het hier met de woontoren van het slot te maken hebben.
(Bouw)fase 2 - 1756 t/m heden
Typologie Buitenplaats
Zichtbare toestand: Intact
In 1928 is het huis verbouwd. Na de Tweede Wereldoorlog werd het inmiddels bouwvallige slot verkocht en gerestaureerd.

Bezitgeschiedenis:

In 1080 wordt Dudo van Rijswijk genoemd, en in 1125 Jan van Rijswijk. In 1300 is er sprake van ridder Jan van Risewick. Tot 1560 waren de heren van Rijswijk eigenaar van het goed. In 1593 kwam Asscrerus van Clootwijk in het bezit van de heerlijkheid met het slot. Daarna volgden de families Sprunck en Nederveen. In 1756 werd de heerlijkheid verkocht aan Lambertus van Andel, die het huis op de oude fundamenten liet herbouwen. Eind achttiende eeuw kwam het in bezit van de familie Tulleken. Daarna werd het verschillende keren verkocht, onder meer aan de familie Van Ouwerkerk. In 1921 werd het huis verkocht aan W. Schaap, heemraad van het waterschap. In de jaren dertig waren er plannen van de gemeente het slot te kopen en te bestemmen als gemeentehuis. Het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog verhinderde dit. Na de oorlog werd het aangekocht door R. Mulder die het slotje liet restaureren. Vervolgens werd het verder verfraaid door jonkheer mr. Th. Sandberg .

Archeologisch onderzoek:

In de winter van 1950-1951 werd het slot opgemeten, en werden de fundamenten van het oude huis opgegraven.

Verwijzingen

Wikipedia Rijswijk
Kastelenlexicon 1975
 

Algemeen:

Tekst : Peter van der Wielen

Afbeeldingen:

Het huis te Rijswijk, tekening, 1646, R. Roghman, Amsterdam, Rijksmuseum
-'t huis te Rijswijk, pentekening, 1735, H. Spilman, Tilburg, KUB R 98.2 / 820.11 (1)

Publicaties:

Esther Becx - Kastelengids van Noord-Brabant, 1999 -- blz 157-159 (met illustratie)

J.P.C.A. Hendriks - Kernmottes: relicten van gefrustreerde elites?, 1992 -- blz 54-67 (met illustratie)

M. van Boven - Kastelen in Brabant; van burcht tot landhuis, 1982 -- blz 89/90,

Anton van Oirschot - Middeleeuwse kastelen van Noord-Brabant : Hun bewoners en bewogen geschiedenis, 1981 -- blz 305 - 308

Jaap (Jacob Gerard Nicolaas) Renaud - Kastelen in het Land van Altena en het overige gebied tussen de Maasarmen, 1953

K.N. Korteweg - Rechtsbronnen van Woudrichem en het Land van Altena, 1948

A.J. van der Aa - Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, 1839 -- DL.IX 538